خوردنی هایی که حساسیت را تشدید می کند

حساسیت غذایی؛ یک چالش روزمره برای بسیاری از افراد

آلرژی غذایی، واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن به برخی مواد غذایی است و می‌تواند زندگی روزمره را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. این مشکل نه تنها کودکان، بلکه بزرگسالان زیادی را نیز درگیر کرده است. براساس آمار، حدود ۶ درصد بزرگسالان و ۸ درصد کودکان به نوعی از آلرژی غذایی مبتلا هستند. شایع‌ترین آلرژی‌های غذایی به ۸ ماده غذایی اصلی مربوط می‌شود که شامل شیر گاو، تخم‌مرغ، گندم، سویا، بادام‌زمینی، آجیل درختی، ماهی و کنجد است. این مواد غذایی حاوی پروتئین‌هایی هستند که می‌توانند در برخی افراد باعث واکنش‌های آلرژیک شدید شوند.

آلرژی غذایی چیست؟

حساسیت غذایی، واکنشی است که سیستم ایمنی بدن به برخی مواد غذایی نشان می‌دهد. این واکنش می‌تواند از خارش خفیف تا مشکلات تنفسی شدید متغیر باشد. حتی مقدار بسیار کمی از ماده آلرژی‌زا می‌تواند این واکنش‌ها را برانگیزد. علائم آلرژی غذایی شامل کهیر، تورم لب‌ها و گلو، مشکلات گوارشی و در موارد شدید، شوک آنافیلاکسی است. آنافیلاکسی یک وضعیت اورژانسی است که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.

علائم حساسیت غذایی

حساسیت غذایی واکنشی است که بدن در برابر برخی مواد غذایی نشان می‌دهد. علائم این حساسیت بسیار متنوع و از خارش خفیف تا واکنش‌های شدید و تهدیدکننده زندگی مانند آنافیلاکسی متغیر است. زمان بروز این علائم نیز می‌تواند از چند دقیقه تا چند ساعت پس از مصرف ماده آلرژی‌زا متفاوت باشد. شدت و زمان بروز علائم در افراد مختلف متفاوت بوده و به شدت آلرژی آن‌ها بستگی دارد.

علائم حساسیت غذایی می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• خارش: خارش پوست، گلو یا دهان
• تورم: تورم لب‌ها، زبان، گلو یا سایر قسمت‌های بدن
• مشکلات تنفسی: خس‌خس سینه، تنگی نفس
• مشکلات گوارشی: تهوع، استفراغ، اسهال، درد شکم
• کهیر: ایجاد دانه‌های قرمز و خارش‌دار روی پوست
• آنافیلاکسی: یک واکنش آلرژیک شدید که می‌تواند باعث افت فشار خون، شوک و حتی مرگ شود.

لیست مواد غذایی آلرژی زا برای نوزادان، کودکان و بزرگسالان

رایج‌ترین غذاهایی که ممکن است باعث آلرژی شوند عبارتند از:

1. تخم مرغ

حساسیت به تخم‌مرغ یکی از شایع‌ترین آلرژی‌های غذایی در کودکان است که معمولاً قبل از دو سالگی تشخیص داده می‌شود و خوشبختانه در بسیاری از کودکان تا سن پنج سالگی برطرف می‌شود. این آلرژی می‌تواند به سفیده، زرده یا هر دو قسمت تخم‌مرغ مربوط باشد. به همین دلیل، افرادی که به تخم‌مرغ آلرژی دارند، بهتر است از مصرف هرگونه محصول حاوی تخم‌مرغ خودداری کنند. حتی برخی واکسن‌ها مانند آنفلوآنزا ممکن است حاوی پروتئین تخم‌مرغ باشند، بنابراین افراد مبتلا به این آلرژی باید قبل از تزریق واکسن با پزشک خود مشورت کنند.

2. بادام زمینی

حساسیت به بادام زمینی یک واکنش آلرژیک شدید است که می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد. بادام زمینی، به رغم نامش، از خانواده حبوبات بوده و شباهت پروتئینی زیادی به آجیل درختی دارد. به همین دلیل، افرادی که به بادام زمینی آلرژی دارند، اغلب به آجیل درختی نیز حساسیت نشان می‌دهند. این آلرژی معمولاً مادام العمر است و افراد دارای سابقه خانوادگی آلرژی، بیشتر در معرض ابتلا به آن قرار دارند. واکنش آلرژیک به بادام زمینی می‌تواند به آنافیلاکسی منجر شود که یک وضعیت اورژانسی پزشکی است و نیاز به درمان فوری دارد.

3. شیر گاو

حساسیت به شیر گاو یک واکنش آلرژیک شایع در کودکان است که معمولاً به پروتئین‌های شیر، وی و کازئین مربوط می‌شود. این آلرژی با عدم تحمل لاکتوز متفاوت است. در حساسیت به شیر، سیستم ایمنی بدن به پروتئین‌های شیر واکنش نشان داده و علائمی ایجاد می‌کند. این آلرژی اغلب در دوران کودکی بروز می‌کند و خوشبختانه در بسیاری از کودکان تا سن پنج سالگی برطرف می‌شود. افراد مبتلا به این آلرژی باید از مصرف تمام محصولات لبنی خودداری کنند و در صورت شیردهی، مادر نیز باید لبنیات را از رژیم غذایی خود حذف کند. برای نوزادانی که شیر خشک مصرف می‌کنند، پزشک می‌تواند جایگزین مناسبی را پیشنهاد دهد.

4. ماهی

آلرژی به ماهی می‌تواند واکنش‌های شدیدی ایجاد کند و تشخیص زودهنگام آن بسیار مهم است. اگر پس از مصرف ماهی یا محصولات دریایی، علائمی مانند کهیر، تورم لب‌ها، زبان یا گلو، مشکلات تنفسی، درد شکم یا سرگیجه را تجربه کردید، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید. آلرژی به ماهی اغلب با سایر آلرژی‌های غذایی همراه است و افراد مبتلا باید با پزشک خود در مورد یک برنامه مدیریت آلرژی مناسب مشورت کنند.

5. آجیل درختی

آلرژی به آجیل درختی می‌تواند با علائمی مانند کهیر، تورم لب‌ها و گلو، مشکل در تنفس و در موارد شدید، شوک آنافیلاکسی همراه باشد. این آلرژی که در آن سیستم ایمنی بدن به پروتئین‌های موجود در آجیل واکنش نشان می‌دهد، می‌تواند بسیار خطرناک باشد. افراد مبتلا به این آلرژی باید از مصرف هرگونه محصول حاوی آجیل خودداری کنند و همیشه آمپول اپی‌نفرین را در دسترس داشته باشند. متاسفانه، آلرژی به آجیل درختی معمولاً مادام‌العمر است و نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد.

کلام آخر 

آلرژی غذایی واکنشی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه پروتئین‌های موجود در برخی غذاها را تهدیدی برای سلامتی تشخیص می‌دهد. براساس تحقیقات داروخانه آنلاین دارووب، شایع‌ترین آلرژن‌ها در کودکان و بزرگسالان شامل شیر گاو، تخم‌مرغ، بادام زمینی، سویا، گندم، آجیل درختی، ماهی و کنجد هستند. این واکنش می‌تواند از خارش خفیف تا شوک آنافیلاکسی که تهدیدکننده حیات است، متغیر باشد. برای تشخیص دقیق و مدیریت آلرژی غذایی، مراجعه به پزشک ضروری است. پرهیز از مواد غذایی آلرژی‌زا، کلید اصلی مدیریت این بیماری است.

سوالات متداول

1. علائم آلرژی غذایی چیست؟

 از خارش خفیف تا شوک آنافیلاکسی (مشکل تنفسی، افت فشار خون) متغیر است.

2. چه راه‌هایی برای تشخیص آلرژی غذایی وجود دارد؟

با آزمایش خون، تست پوستی، تست چالش غذا و بررسی سابقه پزشکی انجام می‌شود.

3. چه زمانی برای درمان آلرژی غذایی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت علائم شدید (مشکل تنفس، تورم) یا علائم چندگانه (کهیر و درد شکم) فوراً به پزشک مراجعه کنید.

4. آیا آلرژی غذایی درمان قطعی دارد؟ 

درمان قطعی ندارد. پرهیز از مواد غذایی آلرژن بهترین راه پیشگیری است.